Geschiedenis van jeugdinformatie

Jeugdinformatie is een zeer recent begrip. In de Middeleeuwen was er geen sprake van een bewuste aparte kindertijd, puberteit en adolescentie. Wie ouder werd dan zes, en dat waren er door de hoge kindersterfte niet zoveel, was volwassen. In de 16de eeuw rees er voor het eerst belangstelling voor kinderen als sociale groep. Maar voor informatie gericht op jongeren was het wachten tot de 20ste eeuw.

In 1966 werd het eerste Jongereninformatie en –adviescentrum opgericht te Gent. Dat was het begin van de geschiedenis van jeugdinformatie. Overal in Vlaanderen zagen jongereninformatiecentra het licht, en al snel kwam er een nationaal studie- en servicecentrum voor jongereninformatie- en adviescentra.

Eind jaren ’70 en in de jaren ’80 kwam jeugdinformatie steeds meer van de grond. En dit zowel lokaal, Vlaams als internationaal:

• Nieuwe informatietechnologieën en communicatietechnieken zorgen ervoor dat informatie snel en in grote aantallen kan worden verspreid.

• Er is sprake van een maatschappelijk individualiseringsproces. De individuele identiteit van kinderen en jongeren staat steeds meer voorop. Ouders zijn er als info- en adviesbron en beslissen steeds minder in de plaats van hun kinderen. Kinderen en jongeren worden geconfronteerd met een overvloed aan keuzes en beslissingen die zij autonoom moeten maken.

• Op Europees vlak zoeken de jongereninformatie- en adviescentra elkaar op. Dat leidde in 1986 tot de oprichting van een internationale netwerkorganisatie: the European Youth Information and Counselling Agency (ERYICA).

• In 1989 werd het Verdrag inzage de Rechten van het Kind goedgekeurd door de Verenigde Naties. Ook het recht op aangepaste informatie wordt binnen dit verdrag erkend.

In 2006 wordt in Vlaanderen het Vlaams Informatiepunt Jeugd (VIP Jeugd) opgericht om jeugdinformatie in Vlaanderen te coördineren en onderzoek naar jeugdinformatie- en advies te initiëren. Door de opname van het begrip ‘jeugdinformatie’ in het decreet houdende het voeren van een Vlaams jeugd- en kinderrechtenbeleid (2008) werd werk gemaakt van een jeugdinformatiebeleid.

In 2013 fusioneerde VIP Jeugd met Steunpunt Jeugd en de Vlaamse Jeugdraad in De Ambrassade.

In 2018 werd WAT WAT opgericht, als antwoord op de steeds groter-wordende vragen van jongeren, het versnipperde informatielandschap, de opkomst van meer en meer fake news en digitalisering. WAT WAT werd daarbij hét jongerenmerk en de plek waar ze online terecht kunnen voor antwoorden op veelgestelde vragen, verhalen van andere jongeren en doorverwijzing naar hulp. WAT WAT startte als een samenwerking met 70 organisaties, ondertussen zijn dat er meer dan 100.

WAT WAT is nu dé infoplek voor jongeren van 11 tot en met 24 jaar. Via de website watwat.be en sociale media informeren we nu jongeren over allerlei thema's. De vragen van jongeren blijven evolueren, zeker in een wereld die zo geconnecteerd is. WAT WAT is aanwezig waar jongeren zijn. Naast informatie lanceert WAT WAT ook campagnes, offline materiaal en ondersteunen we intermediaren ook via vorming. Check zeker onze kalender voor een kijkje in het jeugdinformatie-vormingsaanbod.

Met onze online aanpak verschillen we in Vlaanderen sterk met andere Europese landen, waar er nog steeds voornamelijk informatie gedeeld wordt met jongeren via jeugdinformatiecentra.

Onze toenmalige collega's, Sofie en Marian blikten voor 5 jaar WAT WAT terug op het ontstaan met een interview voor het Ambras Magazine. Lees het volledige stuk hier.

Meer weten?

Wie zich wil verdiepen in de ontstaansgeschiedenis, de evolutie en de mogelijke toekomstige ontwikkelingen van jongereninformatie en –advies kan het handboek over jeugdinformatie in Vlaanderen & Nederland raadplegen. De hoofdauteur van dit boek, Dr. Em. Willy Faché, was ooit de oprichter van het eerste jongerenadviescentrum in Vlaanderen. Online bestellen kan via de website van Uitgeverij Garant.