Toolbox diversiteit

Op de website komaf.be vind je alle artikels die je helpen om jouw organisatie om te inclusievere jeugdwerking. Je vindt er allerlei tools, methodieken en werkvormen op maat van het jeugdwerk.

We nemen je mee in de artikels die voor diversiteitsmedewerkers in het jeugdwerk een must zijn om door te nemen:

• Diversiteit op de agenda want het thema blijft nog te veel een 'one person job'. Naast een of meerdere vrijwilligers die het thema een warm hart toedragen is het ook cruciaal dat meerdere collega's al is het een deeltje mee uitdragen in hun takenpakket. Ook je coördinator of directeur moet hiervan op z'n minst op de hoogte zijn om beleid en financiële middelen te linken aan dit thema.

• Diverse profielen in het jeugdwerk gaat over de nood die het jeugdwerk heeft om ambassadeur te zijn van dit thema niet alleen in hun kennis en expertise maar ook in wie ze zijn. Een collega die heeft geleefd in armoede geeft veel meer perspectieven om financiële ondersteuning te kennen, begrip te hebben voor jongeren in je vereniging die niet rond komen maar focust van intrinsieke nood ook op laagdrempelig werken. Als diversiteitsmedewerker geven verschillende profielen in je organisatie meer draagkracht op dit thema. Bovendien zoeken jongeren enorm veel rolfiguren en rolmodellen. Dat doen ze volop op sociale media, dus waarom niet in het jeugdwerk?

• Een diversiteitsbeleid in je organisatie biedt jouw takenpakket en rol meer vorm. Je wordt manager op het thema en kan een lange termijnplan uitzetten, beleid en visie ontwikkelen en proefprojecten uitzetten. Zo wordt het thema minder ad hoc maar doorleeft in je organisatie

• Een waaier en een vorm aan samenwerkingen toont dat je vooral niet alleen het warm water moet uitvinden. Als je het gevoel hebt er binnen je organisatie nog alleen voor te staan is het misschien handig om samen te werken met andere diversiteitsmedewerkers in andere jeugdwerkorganisaties en een project, product of vorming samen op te zetten.

De inhoud

Intersectionaliteit, inclusie, gelijke kansen, diversiteit? What's in the name?

Soms is het een stormloop aan termen waarbij het moeilijk is te weten wat nu eigenlijk elke term betekent en hoe dit invloed heeft op je werk. We nemen je even mee in de definities en waar je meer toelichting over vindt:

🧩 Diversiteit

Wat betekent het?
Diversiteit betekent dat er verschillen zijn tussen mensen in onze samenleving. Niemand ziet er hetzelfde uit of gedraagt zich hetzelfde, dat is ook normaal. In het jeugdwerk gaat het bijvoorbeeld over verschillen in afkomst, huidskleur, gender, seksuele oriëntatie, leeftijd, religie, beperking, sociaaleconomische achtergrond, enzovoort.

🟢 Inclusie

Wat betekent het?
Inclusie betekent dat iedereen volwaardig kan meedoen. Het is niet genoeg dat jongeren er mogen zijn – ze moeten zich ook welkom, veilig en betrokken voelen. Inclusie gaat over barrières wegnemen en een plek creëren waar iedereen zich gewaardeerd voelt.

Concreet in het jeugdwerk:
Bijvoorbeeld: een rolstoeltoegankelijke locatie kiezen, duidelijke taal gebruiken, tijd nemen om elkaar te begrijpen, werken met vertrouwenspersonen, ruimte geven aan verschillende identiteiten binnen je groep.

⚖️ Gelijke kansen

Wat betekent het?
Gelijke kansen betekent dat alle jongeren toegang moeten hebben tot dezelfde mogelijkheden, ook al starten ze niet allemaal vanop dezelfde plek. Soms zijn extra inspanningen nodig om dat gelijk speelveld te creëren.

Concreet in het jeugdwerk:
Bijvoorbeeld: een werkloze ouder kan de deelnameprijs aan het kamp niet betalen. Gelijke kansen betekent dan een sociaal tarief of een fonds voorzien zodat ook die jongere mee kan. Of: extra begeleiding voor een jongere met een taalachterstand of beperking.

🔗 Intersectionaliteit

Wat betekent het?
Intersectionaliteit betekent dat verschillende vormen van uitsluiting en ongelijkheid elkaar kunnen versterken. Een jongere is niet enkel “migrant” of “meisje” of “arm” – maar misschien alle drie tegelijk. En dat samenspel kan ervoor zorgen dat de drempels veel hoger zijn.

Concreet in het jeugdwerk:
Bijvoorbeeld: een zwarte, slechthorende tiener die lesbisch is, kan af te rekenen krijgen met racisme, validisme en homofobie tegelijk. In het jeugdwerk moeten we dus oog hebben voor hoe al die lagen samenkomen en niet enkel denken in ‘één categorie tegelijk’.

Proeftuinen of ontmoetingen opzetten

Wil je meer specifieke tips over ontmoeting of proeftuinen opzetten opdat de kinderen en jongeren in jouw organisatie ook effectief in ontmoeting treden met andere kinderen en jongeren uit een totaal andere context? Denk hierbij aan een voorziening, een armoedevereniging, fedasil...

Je organisatie kan zich zo in de praktijk onderdompelen en kijken hoe het loopt om andere kinderen en jongeren te betrekken die jouw vereniging of organisatie nog niet genoeg kennen.

Vormingen volgen of een begeleidingstraject aangaan

Zijn er middelen in je organisatie om je inhoudelijk onder te dompelen in een thema, dan kan je een vorming aanvragen bij Komaf.

Wil je diepgaander ervaren wat je kan doen rond een bepaald thema en is er echt nood om een verandering in je organisatie in te zetten? Dan kan je je laten ondersteunen door een begeleidingstraject te lopen. Ook daarvoor biedt Komaf hulp in je vraag helder te krijgen en te zoeken naar de juiste partner.

Andere toolboxen

Toolbox jeugdwerk tegen racisme

Uit De Marge en Chirojeugd Vlaanderen werkten samen een toolbox uit om het jeugdwerk te begeleiden met handvaten maar ook om een gedeelde visie te creëren over anti-racisme en anti-discriminatie.

No Hate

Met No Hate dringen kinderen, jongeren en hun begeleiders in Vlaanderen online en offline haatspraak en haatzaaien terug. Daarvoor sensibiliseert, vormt en ondersteunt het No Hate Speech Platform Vlaanderen jongeren, jeugdwerkers, leerkrachten, ouders, forumbeheerders... om weerbaar te zijn en actie te ondernemen tegen haatspraak. Op de website vind je allerhande nuttige tools en tips.

Wereldspelers

Merk je dat je vereniging meer ondersteuning nodig heeft om jonge vluchtelingen te leren kennen, begrijpen, tot je organisatie toe te leiden of om een samenwerking aan te gaan met Fedasil?

Heel veel tips, tricks, tools en inspiratie vind je op de website van Wereldspelers. Een product van Tumult.

Maak (samen) tijd vrij

Maak samen tijd vrij is een product van De Ambrassade dat jongeren in de jeugdhulp meer wil begrijpen, de context en omstandigheden meer wil tonen naar de buitenwereld opdat ook deze jongeren meer mogelijkheden krijgen om deel te nemen aan vrijetijdsmogelijkheden en dus ook jeugdwerk. Zie je hierin kansen om hen te betrekken in je organisatie?